Hukuki Danışmanlık Nedir?

Hukuki danışmanlık; avukatlar tarafından gerçek ve tüzel kişilere verilen hukuki bilgilendirme, resmi işlemlerin takibi, hukuki denetim, sözleşme, dilekçe, ihtarname vb. belgelerin hazırlanması gibi hizmetlerin tamamını kapsamaktadır.

Hukuki Danışmanların Görev ve Sorumlulukları

Hukuki danışmanlık hizmeti veren avukatların bilgilendirme haricinde birçok görev ve sorumluluğu bulunmaktadır. Bu görev ve sorumluluklara şunları örnek verebiliriz:

• İhtarname ve ihbarname gibi belgelerin düzenlenmesi,
• Şirketlerin kuruluş, devralma, birleşme, tasfiye gibi süreçlerinin hukuki takibi,
• Şirketlerde gerçekleştirilen her türlü resmi denetimde hukuki refakatte bulunma,
• Her türlü sözleşme düzenlenmesi,
• İşçi-işveren ilişkilerinin hukuki yönetimi,
• Şirketlerin projelerinin hukuki denetimini sağlama.

Hukuki Danışmanda Bulunması Gereken Nitelikler

Hukuki danışmanlık hizmeti yasal bir engeli bulunmayan her avukat tarafından verilebileceği gibi bu hizmeti verecek olan avukatta şu niteliklerin bulunması önem arz etmektedir:

• Borçlar hukuku, ticaret hukuku, icra hukuku ve ceza hukuku alanlarında uzmanlığa sahip olmak,
• Güçlü bir ikna kabiliyeti, diksiyon ve hitabete sahip olmak,
• Analitik düşünebilme ve detaylı analiz yapabilme yeteneğine sahip olmak,
• Ortaya çıkabilecek sorunları öngörüp danışanlarına bilgilendirme yapabilmek,
• Kriz durumlarını yönetebilmek,
• Zamanı iyi kullanmak ve disiplinli çalışmak.

Şirketler İçin Avukat Bulundurma Zorunluluğu

Bazı şirketlerin kanunen avukat bulundurma zorunluluğu vardır. Avukatlık Kanunu’nun 35/3 maddesi gereğince esas sermayesi 250.000 TL ve üzerinde bulunan şirketlerin avukat bulundurması zorunludur. Kanun maddesi şu şekildedir:

“Dava açmaya yeteneği olan herkes kendi davasına ait evrakı düzenleyebilir, davasını bizzat açabilir ve işini takip edebilir. Ancak, Türk Ticaret Kanununun 272 nci maddesinde ön görülen esas sermaye miktarının beş katı veya daha fazla esas sermayesi bulunan anonim şirketler ile üye sayısı yüz veya daha fazla olan yapı kooperatifleri sözleşmeli bir avukat bulundurmak zorundadır.”

Görüldüğü üzere avukat bulundurma zorunluluğu yalnızca esas sermayesi bakımından belirtilen miktarın üzerinde bulunan şirketler için öngörülmüştür. Ancak tabiki de esas sermayesi belirtilen miktarın altında olan şirketler, isterlerse bir avukattan hukuki danışmanlık hizmeti alabileceklerdir.

Avukat bulundurmak illa şirket bünyesinde bir avukat istihdam etmek olarak anlaşılmamalıdır. Şirketler, hukuki danışmanlık hizmetini bünyesinde çalıştırdığı avukattan alabileceği gibi dışarıda kendi ofisinden hizmet veren bir avukattan da alabilir.

Avukat Bulundurma Zorunluluğuna Uymamanın Yaptırımı Nedir?

Avukatlık Kanunu’nun 35/3 maddesinde avukat bulundurma zorunluluğu olup da bu zorunluluğa uymayan şirketlerin karşılaşacağı yaptırımın ne olduğu izah edilmiştir. Kanun hükmü şu şekildedir:

“Bu fıkra hükmüne aykırı davranan kuruluşlara Cumhuriyet savcısı tarafından sözleşmeli avukat tayin etmedikleri her ay için, sanayi sektöründe çalışan onaltı yaşından büyük işçiler için suç tarihinde yürürlükte bulunan, asgarî ücretin iki aylık brüt tutarı kadar idarî para cezası verilir.”

Görüldüğü üzere avukat bulundurma zorunluluğuna uymayan şirketlere idari para cezası uygulanacaktır ve bu ceza her ay için ayrı ayrı uygulanacaktır.

Hukuki Danışmanlık Sözleşmesi

Avukat bulundurma zorunluluğu bulunan şirketlerin, bir avukattan alacağı hukuki danışmanlık hizmeti için bu hizmetin detaylarını ve şartlarını içeren bir hukuki danışmanlık sözleşmesi düzenlemesi gerekmektedir. Bu sözleşmenin esasları Avukatlık Kanunu Yönetmeliğinde düzenlenmiştir. Yönetmeliğin 73/A maddesi şu şekildedir:

“Sürekli avukatlık hizmeti içeren çalışma şekillerinde, 1136 sayılı Avukatlık Kanununa ve Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine uygun, yazılı sürekli avukatlık hizmetleri sözleşmesi düzenlenmesi zorunludur. Bu sözleşme taraf sayısından bir fazla nüsha olarak hazırlanır. Birer nüshası taraflara, bir nüshası da sözleşmenin tarafı olan avukat tarafından kayıtlı olduğu baroya verilir. Sözleşme metninde uyuşmazlık çıkması halinde Baroda saklanan nüshaya itibar edilir.”

Hukuki Danışmanlık Hizmetinde Ücret

Hukuki danışmanlık hizmetini alacak olan şirket ile bu hizmeti veren avukat arasında yapılacak sözleşme ile aynı zamanda bir ücret anlaşması da yapılmaktadır. Bu ücret, genellikle aylık ödenecek ücreti belirlemektedir. Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre avukat bulundurma zorunluluğu bulunan anonim şirketlerde avukata aylık ödenmesi gereken asgari ücret 8.300 TL’dir. Takip edilen dava, takip ve işlerde Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanacak avukatlık ücreti yıllık avukatlık ücretinin üzerinde olduğu takdirde aradaki eksik miktar ayrıca avukata ödenir.

Av. M. Faruk Kozoğlu